Co to jest połóg? Co czuje kobieta w połogu (w kilku przykładach)? Co zalecają lekarze i położne w połogu?
To pierwsze 6 tygodni po porodzie, kiedy organizm kobiety wraca do stanu sprzed ciąży.
Połóg to woda. Mokro… Panta rhei….Wszystko może płynąć, co jest mniej lub bardziej mile widziane. Łzy z oczu, mleko z piersi, pot z ciała, odchody z macicy jako krew i inne kolorowe płyny (brązowe, żółte, białe) z pochwy, mocz częściej niż zwykle… Podobno to większa miesiączka. Nieprawda!
Odczucia: pragnienie, spieczone usta, suchość w jamie ustnej oraz dezorientacja, zagubienie, niepokój, zmęczenie
Zalecenie: Dlatego pijemy, pijemy i jeszcze raz pijemy! Wodę!
To stan po porodzie, który był ogromnym wysiłkiem dla organizmu (cięcie cesarskie również). Zmęczone, nie mamy kiedy odpocząć. Nawet w nocy!
Odczucia: zmęczenie, rozdrażnienie, dekoncentracja, wahania nastroju, napady lęku po trudnym porodzie
Zalecenie: Odpoczynek.
-Po ciężkim, trudnym porodzie warto porozmawiać z psychologiem
To ból. Boli miejsce po szwach, boli krocze, boli blizna po cięciu cesarskim. Boli macica – zwija się na skutek skurczy poporodowych, zwłaszcza przy karmieniu piersią. Bolą piersi, przy karmieniu piersią. Ból jest nieprzyjemny i obniża jakość życia.
Odczucia: nerwowość, obniżony nastrój, lęk
Zalecenia: -Zmiana charakteru bólu lub nasilenie bólu skonsultuj z lekarzem.
-Problemy z karmieniem piersią konsultuj z certyfikowanym doradcą laktacyjnym
-Bierzemy środki przeciwbólowe, jeśli przeszkadza nam to funkcjonować (paracetamol i/lub ibuprofen w odpowiednich dawkach). Bez obaw, lepiej przyjąć kilka tabletek i móc się spokojniej opiekować dzieckiem.
To karmienie piersią, które się rozpoczyna. Nie każda kobieta umie to od razu, nie każde dziecko potrafi od razu jeść. To laktacyjne problemy, jak nawał, obrzęk, zapalenie piersi. Wyzwanie, czytanie, obserwacja, poszukiwanie pomocy. To wcale nie jest łatwe.
odczucia: dezorientacja, lęk, nerwowość (gdy nie udaje się od początku); niepokój, strach, gdy pojawiają się problemy, obniżenie nastroju
Zalecenia: ochrona laktacji – karmienie dziecka na żądanie.
-poszukiwanie dobrej wiedzy w internecie (Centrum Nauki o Laktacji).
-konsultacje ze specjalistą chroniącym laktację, certyfikowanym doradcą laktacyjnym, lekarzem, położną.
To dziwne odczucia. Luźno w pochwie. Obniżenie narządu rodnego. Luźne stawy. Ppuszczanie moczu, przy kichnięciu, kaszlu lub śmiechu.
Odczucia: zagubienie, dezorientacja
Zalecenia: -obserwacja siebie.
-Nie wolno zwiększać ciśnienia śródbrzusznego – nie dźwigamy ciężkich rzeczy, nie wywołujemy parcia podczas oddawania moczu lub stolca – samo leci. Nie robimy brzuszków, nie skaczemy na trampolinach.
To problem z wypróżnieniem. Co tu dużo mówić. Krocze obolałe, blizny obolałe, całe ciało obolałe, i weź tu zrób kupę! Jeszcze znajdź na to czas, miejsce i spokój. Mission imposisible? Maksymalnie do 3. dnia! Ale nie, nie wolno się bronić!
Odczucia: lęk, niechęć do wizyty w toalecie
Zalecenia: woda, odpowiednia dieta (dużo błonnika: warzywa, owoce, razowe pieczywo),
-środki przeczyszczające (czopek glicerynowy),
-trening relaksacyjny, regularna próba, bez parcia, siedzimy na toalecie „w kucki”
-niepokojące objawy takie jakie zatrzymanie stolca powyżej 3 dni, ból w okolicy odbytu lub w miednicy, krwawienie koniecznie skonsultuj z ginekologiem.
To zmiany skórne. Blizny. Rozstępy. Zmiana czucia. Zmiana wyglądu ciała. Musimy się z nimi zmierzyć, oswoić, zaakceptować.
Odczucia: żal, niechęć do własnego ciała, złość
Zalecenia: Obserwacja. Żadne kremy i maści nie działają.
-Przy przedłużonym braku akceptacji – psycholog
–mobilizacja blizny: masujemy, rozciągamy skórę w okolicy blizny, a potem i samą bliznę we wszystkich kierunkach. Może nawet nieznacznie pobolewać. Chodzi o rozrywanie maleńkich zrostów.
To po kilku dniach w szpitalu rzeczywistość w domu. Poród to nie meta. Połóg trwa aż 6 do 8 tygodni! Całkowicie nowa sytuacja życiowa. Kompletnie zależny od nas noworodek. Lub kompletnie zależny od nas noworodek i zazdrosne starsze dziecko, które potrzebuje teraz masy miłości. Samotność w domu, konieczność prowadzenia domu, sprzątanie, gotowanie? W początkowym okresie połogu jest ekstremalnie trudne! Czy ktoś nam pomaga na początku? Nie tylko mąż, ale może ktoś z rodziny, z bliskich?
Odczucia: zagubienie, dezorganizacja, zmęczenie, wahania nastroju
Zalecenie: korzystanie ze wsparcia rodziny, specjalistów
To nie zawsze miłość do pierwszej chwili do dziecka. Niektóre z nas potrzebują się bliżej poznać, potrzebują czasu. To normalne.
Odczucie: poczucie winy, złość na siebie
To straszne historie połogowe.
To w dawnych czasach wysoka śmiertelność. Główna przyczyny? Zakażenia połogowe! Jak dobrze żyć dziś w dobie odkażania narzędzi, dłoni i jałowych rękawiczek, a także antybiotyków.
To również żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, czyli zbita krew zatykająca naczynia. W ciąży miałyśmy mnóstwo czerwonych krwinek do obsługi malucha, a teraz tracimy tyyle wody, że wszystko się zagęszcza…Dlatego takie ryzyko tej choroby.
To późne krwawienia z dróg rodnych. To inne problemy zdrowotne.
To wszystko dzieje się raczej rzadko.
Odczucia: objawy alarmujące: gorączka, ból (nowy, nasilający się, niereagujący na leczenie), duszność, złe samopoczucie, obrzęki (zwłaszcza jednostronne), zaczerwienia, zmiana w zapachu i objętości odchodów, zmiany w okolicy ran krocza lub po cięciu cesarskim, zmiany w laktacyjnych piersiach
-lęk, obawa przed połogiem; strach, czy nie zdarzy się coś złego
Zalecenia: -Pilna konsultacja z lekarzem w przypadku objawów alarmujących
-Pijemy i nie leżymy! Woda i gimnastyka profilaktyczna
Ruszamy się! Mięśnie pracujące przepychają krew, co zapobiega zakrzepicy.
-Nie słuchamy strasznych historii i nie czytamy o nich
To również wiele sprzecznych zaleceń. Dotyczących diety, higieny osobistej, kąpania dziecka, karmienia dziecka Gdzie znaleźć prawdę?
Odczucia: zagubienie, poczucie braku kompetencji
Zalecenia: znajdź godnego zaufania specjalistę. Pediatrę, certyfikowanego doradcę laktacyjnego, doświadczoną matkę.
To obserwacja siebie. Szukanie niepokojących objawów.
Odczucia: lęk, strach
Zalecania: nie bagatelizuj niczego, co Cię niepokoi. Skonsultuj się z lekarzem lub położną.
To kontrola siebie, jeśli chorowałyśmy na coś w ciąży. Kontrola poziomu cukru, jeśli chorowałyśmy na cukrzycę ciążową lub ciśnienia tętniczego krwi w przypadku nadciśnienia tętniczego. Kontrola wątroby, tarczycy itp.
Odczucia: niechęć, rezygnacja
Zalecenia: nie bagatelizuj swojego zdrowia. Wykonaj wszystkie zalecenia.
-wizyta u ginekologa po 6 tygodniach
To obserwowanie dziecka. Ile waży, czy dobrze rośnie. Może pojawić się kolka niemowlęca. Czy jest zdrowe?
To nauka pielęgnacji i sama, jakże czasochłonna, pielęgnacja dziecka.
Odczucia: strach, lęk, brak pewności siebie, dezorientacja
Zalecenia: poszukaj rzetelnych specjalistów i informacji
To brak lub znacznie ograniczone możliwości wyjścia z domu. Zakupy internetowe welcome to!
Odczucia: żal, złość, frustracja
To powrót do aktywności seksualnej.
Odczucia: lęk, niepewność, strach przed „pierwszym” razem, niepewność, jeśli stosujemy nową metodę, niepewność, jeśli planujemy kolejną ciążę
zalecenia: Warto poczekać na zielone światło od ginekologa.
-Wybrać (lub nie) metodę antykoncepcyjną, odpowiedni czas i możliwości.
-Można korzystać z lubrykantów, dłuższej gry wstępnej, wygodnej pozycji.
Jak tu nie mieć obniżonego nastroju? Gorszego samopoczucia psychicznego? Smutku poporodowego, zwanego „baby bluesem”?
Mamy, mamy prawo do smutku!
To depresja poporodowa. U co piątej – dziesiątej matki smutek będzie trwał zbyt długo, nastrój obniży się za bardzo na zbyt długo, a codzienne życie stanie się zbyt trudne.
Zalecenia: psychiatra, psycholog
Nie bój się tej choroby. Nie wstydź się tej choroby. Nie zaniedbuj siebie. Możesz przyjmować leki lub korzystać z psychoterapii.
Jaki był lub jest Twój połóg?
Znasz kogoś kto jest lub będzie w połogu? Przekaż jej tę stronę. Kobiety muszą mieć najnowszą wiedzę!
Źródło: Położnictwo praktyczne i operacja położnicze. Joachim Dudenhausen, PZWL 2010
Psychologiczne aspekty prokreacji. Eleonora Bielawska-Batorowicz, Śląsk 2006